Thuế là gì? Phân loại, Nghĩa vụ và Cách thức Nộp thuế - Công ty TNHH Tư Vấn Và Đào Tạo ACCPRO

Thuế trực thu, một khái niệm quen thuộc nhưng không phải ai cũng hiểu rõ. Bài viết này sẽ giúp bạn nắm vững kiến thức về thuế trực thu, phân biệt nó với thuế gián thu, tìm hiểu các loại thuế trực thu phổ biến và ai là đối tượng nộp thuế. Đặc biệt, ACC PRO là thương hiệu uy tín về dịch vụ kế toán – sẽ đồng hành cùng bạn, giải đáp mọi thắc mắc và hỗ trợ bạn trong việc quản lý thuế một cách hiệu quả.

Thuế là gì? Khái niệm và vai trò của thuế

Thuế là một khoản thu bắt buộc mà Nhà nước thu từ các cá nhân và tổ chức nhằm tài trợ cho các chi tiêu công và phục vụ lợi ích chung của xã hội. Khái niệm này không chỉ đơn thuần là một nghĩa vụ tài chính mà còn phản ánh vai trò quan trọng của thuế trong việc duy trì hoạt động của Nhà nước và phát triển kinh tế. Thuế giúp Nhà nước có nguồn lực để đầu tư vào cơ sở hạ tầng, giáo dục, y tế và các dịch vụ công khác, đồng thời điều chỉnh các mục tiêu kinh tế vĩ mô như kiểm soát lạm phát và phân phối lại thu nhập trong xã hội.

Thuế là một khoản thu bắt buộc

Phân loại thuế tại Việt Nam

Tại Việt Nam, thuế được phân thành nhiều loại khác nhau dựa trên cơ sở tính thuế và đối tượng nộp thuế. Việc phân loại thuế giúp Nhà nước quản lý tốt hơn các nguồn thu, đồng thời hỗ trợ người dân và doanh nghiệp trong việc hiểu và thực hiện nghĩa vụ tài chính của mình. Hai loại thuế chính tại Việt Nam bao gồm thuế trực thu và thuế gián thu.

Thuế trực thu

Thuế trực thu là loại thuế được đánh trực tiếp vào thu nhập của cá nhân hoặc lợi nhuận của doanh nghiệp. Điểm đặc trưng của thuế trực thu là người nộp thuế đồng thời là người chịu thuế, tức là người nộp thuế không thể chuyển nghĩa vụ thuế cho bất kỳ đối tượng nào khác. Các loại thuế trực thu phổ biến tại Việt Nam bao gồm:

Thuế thu nhập cá nhân: Áp dụng đối với thu nhập của cá nhân từ hoạt động sản xuất kinh doanh, tiền lương, tiền công, tiền thưởng…
Thuế thu nhập doanh nghiệp: Áp dụng đối với lợi nhuận của các tổ chức, doanh nghiệp.
Thuế tài sản: Áp dụng đối với các loại tài sản như đất, nhà, phương tiện vận tải…

Thuế gián thu

Thuế gián thu là loại thuế được gián tiếp đánh vào hàng hóa, dịch vụ thông qua người bán. Người nộp thuế là người bán hàng, tuy nhiên, người bán hàng thường sẽ cộng khoản thuế này vào giá bán, do đó người chịu thuế thực tế là người mua hàng. Các loại thuế gián thu phổ biến tại Việt Nam bao gồm:

Thuế giá trị gia tăng (VAT): Áp dụng đối với hầu hết các hàng hóa, dịch vụ được sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng trong nước.
Thuế tiêu thụ đặc biệt: Áp dụng đối với một số mặt hàng tiêu dùng đặc biệt như rượu, bia, thuốc lá, xăng dầu…
Thuế nhập khẩu: Áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam.

Phân loại thuế tại Việt Nam

Ai phải nộp thuế?

Trong một nền kinh tế, việc nộp thuế là nghĩa vụ không thể thiếu của mọi cá nhân và tổ chức. Mỗi người, doanh nghiệp đều có trách nhiệm đóng góp một phần tài chính của mình vào ngân sách nhà nước thông qua việc nộp các khoản thuế khác nhau.

Cá nhân

Cá nhân là đối tượng nộp thuế phổ biến nhất. Bất kỳ cá nhân nào có thu nhập từ các nguồn như:

Tiền lương, tiền công: Bao gồm tiền lương, thưởng, phụ cấp từ công việc làm thuê.
Thu nhập từ kinh doanh: Thu nhập từ hoạt động kinh doanh cá thể, hộ kinh doanh.
Thu nhập từ bất động sản: Thu nhập từ cho thuê nhà, bán nhà đất.
Thu nhập từ đầu tư: Thu nhập từ cổ phiếu, trái phiếu, lãi ngân hàng.
Thu nhập từ chuyển nhượng tài sản: Thu nhập từ bán nhà, xe, các tài sản khác.
Thu nhập từ đầu tư vốn: Chuyển nhượng bất động sản, trúng thưởng, bản quyền…… đều phải nộp thuế thu nhập cá nhân.

Nghĩa vụ của cá nhân:

Khai báo thu nhập: Cá nhân có nghĩa vụ khai báo đầy đủ và chính xác các khoản thu nhập của mình trong năm.
Nộp thuế: Sau khi tính toán số thuế phải nộp, cá nhân phải nộp số tiền thuế đó vào ngân sách nhà nước đúng hạn.
Lưu giữ chứng từ: Cá nhân cần lưu giữ đầy đủ các hóa đơn, chứng từ liên quan đến thu nhập để phục vụ cho việc khai thuế và kiểm tra của cơ quan thuế.

Doanh nghiệp

Tất cả các doanh nghiệp hoạt động tại Việt Nam, bất kể là doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân hay doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, đều có nghĩa vụ nộp thuế cho nhà nước.

Thuế thu nhập doanh nghiệp: Đây là loại thuế trực thu được tính trên lợi nhuận của doanh nghiệp sau khi đã trừ đi các chi phí hợp lý. Thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp thường là 20%, tuy nhiên một số ngành nghề và khu vực có thể được hưởng thuế suất ưu đãi.12
Thuế giá trị gia tăng (VAT): Áp dụng đối với doanh thu từ việc bán hàng hóa, dịch vụ.
Thuế tài sản: Áp dụng đối với tài sản cố định của doanh nghiệp như nhà xưởng, máy móc, thiết bị.
Thuế thu nhập cá nhân của người lao động: Doanh nghiệp có trách nhiệm khấu trừ và nộp thay người lao động thuế thu nhập cá nhân.
Các loại thuế khác: Tùy thuộc vào ngành nghề kinh doanh, doanh nghiệp có thể phải nộp thêm các loại thuế khác như thuế bảo vệ môi trường, thuế nhập khẩu, thuế đất, thuế tài nguyên…

Nghĩa vụ của doanh nghiệp:

Khai báo thuế: Doanh nghiệp có nghĩa vụ khai báo thuế định kỳ theo quy định của pháp luật.
Nộp thuế: Doanh nghiệp phải nộp đủ số thuế đã khai báo vào ngân sách nhà nước.
Lưu giữ sổ sách kế toán: Doanh nghiệp phải lập và lưu giữ sổ sách kế toán đầy đủ, chính xác để làm cơ sở tính thuế.
Thực hiện các nghĩa vụ khác: Doanh nghiệp phải thực hiện các nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật về thuế.

Ai phải nộp thuế?

Thuế được sử dụng để làm gì?

Thuế là một khoản tiền mà công dân, tổ chức phải nộp cho nhà nước theo quy định của pháp luật. Nhưng “Thuế là gì” và việc thu thuế được sử dụng như thế nào là câu hỏi mà nhiều người quan tâm.

Đầu tư vào giáo dục, y tế, cơ sở hạ tầng

Thuế là nguồn lực chủ yếu của Nhà nước để đầu tư vào các lĩnh vực then chốt, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Một số lĩnh vực được ưu tiên đầu tư từ nguồn thuế bao gồm:

Giáo dục: Xây dựng trường học, đào tạo giáo viên, cung cấp trang thiết bị dạy học,… nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho đất nước.
Y tế: Xây dựng bệnh viện, trang bị máy móc y tế hiện đại, đào tạo đội ngũ y bác sĩ,… nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, chăm sóc sức khỏe cho người dân.
Cơ sở hạ tầng: Xây dựng đường sá, cầu cống, hệ thống điện, nước, viễn thông,… góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao đời sống người dân.

Hỗ trợ các chương trình an sinh xã hội

Thuế được sử dụng để hỗ trợ các chương trình an sinh xã hội cho người dân gặp khó khăn, góp phần đảm bảo an sinh xã hội, giảm thiểu bất bình đẳng xã hội.

Hỗ trợ người già, người khuyết tật, người có hoàn cảnh khó khăn: Thuế được sử dụng để cung cấp trợ cấp, hỗ trợ sinh hoạt, chăm sóc sức khỏe cho những đối tượng này.
Hỗ trợ người lao động mất việc làm: Cung cấp trợ cấp thất nghiệp, giúp người lao động vượt qua khó khăn.
Hỗ trợ thiên tai, dịch bệnh: Hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, dịch bệnh, giúp họ khôi phục cuộc sống.

Phát triển kinh tế – xã hội

Thuế là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.

Đầu tư vào các ngành kinh tế trọng điểm: Đầu tư vào các ngành công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ,… tạo động lực cho phát triển kinh tế.
Hỗ trợ doanh nghiệp phát triển: Hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận vốn, công nghệ, thị trường,… giúp doanh nghiệp phát triển bền vững.
Thúc đẩy đổi mới sáng tạo: Thuế được sử dụng để đầu tư vào nghiên cứu khoa học, công nghệ, hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, nâng cao năng suất lao động.

Thuế là một khoản tiền mà công dân

Cách thức nộp thuế

Việc nộp thuế là nghĩa vụ bắt buộc của mọi công dân và tổ chức. Hiện nay, nhà nước ta đã tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế bằng cách cung cấp nhiều hình thức nộp thuế khác nhau. Dưới đây là một số cách thức nộp thuế phổ biến:

Khai thuế

Khai thuế là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong quá trình nộp thuế. Khai thuế là việc người nộp thuế tự kê khai các khoản thu nhập, tài sản, hoạt động của mình để xác định nghĩa vụ thuế phải nộp.

Khai thuế trực tuyến: Người nộp thuế có thể khai thuế trực tuyến thông qua cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế (https://www.gdt.gov.vn/) hoặc các phần mềm khai thuế trực tuyến khác. Khai thuế trực tuyến mang lại nhiều lợi ích như: Tiết kiệm thời gian, công sức, hạn chế sai sót, thuận tiện cho người nộp thuế.
Khai thuế giấy: Người nộp thuế có thể khai thuế giấy bằng cách điền thông tin vào mẫu khai thuế và nộp trực tiếp tại cơ quan thuế. Khai thuế giấy thường tốn thời gian, công sức hơn khai thuế trực tuyến.

Nộp thuế qua mạng

Nộp thuế qua mạng là cách thức nộp thuế tiện lợi, nhanh chóng và an toàn. Người nộp thuế có thể nộp thuế trực tuyến thông qua các kênh sau:

Nộp thuế qua dịch vụ ngân hàng trực tuyến: Có thể nộp thuế qua tài khoản ngân hàng trực tuyến của mình, hoặc sử dụng dịch vụ thanh toán trực tuyến của các ngân hàng liên kết với Tổng cục Thuế.
Nộp thuế qua ví điện tử: Người nộp thuế có thể sử dụng ví điện tử như Momo,ngân hàng,… để nộp thuế.

Nộp thuế trực tiếp tại cơ quan thuế

Người nộp thuế có thể nộp thuế trực tiếp tại cơ quan thuế. Đây là cách thức nộp thuế truyền thống, thường được áp dụng đối với các doanh nghiệp, tổ chức có khối lượng nộp thuế lớn.

Nộp tiền mặt: Người nộp có thể nộp tiền mặt trực tiếp tại quầy thu ngân của cơ quan thuế.
Nộp chuyển khoản: Người nộp có thể nộp thuế bằng cách chuyển khoản vào tài khoản của cơ quan thuế.

Việc nộp thuế là nghĩa vụ bắt buộc của mọi công dân và tổ chức

Luật thuế và cơ quan quản lý thuế

Thuế là nghĩa vụ tài chính của cá nhân, tổ chức đối với Nhà nước. Hệ thống pháp luật về thuế tại Việt Nam được xây dựng nhằm đảm bảo tính minh bạch, công bằng và hiệu quả trong việc thu thuế, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội.

Tổng quan về Luật thuế Việt Nam

Hệ thống pháp luật về thuế tại Việt Nam gồm nhiều văn bản pháp luật khác nhau, từ Luật cơ bản như Luật Quản lý thuế đến các nghị định, thông tư hướng dẫn chi tiết. Các văn bản pháp luật này quy định về:

Các loại thuế: Phân loại các loại thuế, đối tượng nộp thuế, mức thuế suất áp dụng cho từng loại thuế.
Thủ tục thuế: Quy định về thủ tục khai thuế, nộp thuế, hoàn thuế, kiểm tra thuế…
Quyền và nghĩa vụ của người nộp thuế: Quy định về quyền và nghĩa vụ của người nộp thuế trong quá trình thực hiện nghĩa vụ thuế.
Trách nhiệm của cơ quan thuế: Quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan thuế trong việc quản lý thuế.
Xử lý vi phạm: Quy định về hình thức xử phạt đối với các hành vi vi phạm pháp luật về thuế.

Luật Quản lý thuế là văn bản pháp luật quan trọng nhất, quy định tổng thể về quản lý thuế tại Việt Nam. Luật này quy định các nguyên tắc cơ bản, quy trình quản lý thuế, quyền hạn và trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức và cá nhân liên quan đến công tác quản lý thuế.

Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế

Bộ Tài chính là cơ quan quản lý nhà nước về tài chính, có trách nhiệm quản lý và chỉ đạo công tác thuế. Tổng cục Thuế là cơ quan trực thuộc Bộ Tài chính, có chức năng quản lý nhà nước về thuế, thực hiện nhiệm vụ thu thuế, quản lý thuế, kiểm tra, thanh tra, xử lý vi phạm về thuế,…

Bộ Tài chính có trách nhiệm:

Xây dựng chính sách thuế, ban hành các văn bản pháp luật về thuế.
Chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra công tác thuế của Tổng cục Thuế và các cơ quan thuế địa phương.
Phối hợp với các cơ quan liên quan trong việc quản lý thuế, phòng chống tội phạm tài chính, rửa tiền.

Tổng cục Thuế có trách nhiệm:

Thực hiện nhiệm vụ thu thuế, quản lý thuế, kiểm tra, thanh tra, xử lý vi phạm về thuế,…
Hướng dẫn, hỗ trợ người nộp thuế trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế.
Xây dựng và triển khai hệ thống thông tin thuế, ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý thuế.

Luật thuế và cơ quan quản lý thuế

Luật thuế là một hệ thống phức tạp và luôn thay đổi. Việc nắm vững kiến thức về luật thuế và các quy định liên quan là vô cùng quan trọng đối với mọi tổ chức và cá nhân. ACC PRO với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn giải đáp mọi thắc mắc về thuế, giúp bạn tuân thủ đúng pháp luật và tối ưu hóa nghĩa vụ thuế.

Nguồn tham khảo:

Công ty TNHH Tư Vấn Và Đào Tạo ACC PRO:

Công ty TNHH Tư Vấn Và Đào Tạo ACC PRO với đội ngũ nhân viên dày dặn kinh nghiệm trong ngành và được đào tạo nghiệp vụ kế toán chuyên nghiệp trong lĩnh vực kế toán thuế, quyết toán thuế doanh nghiệp, gỡ rối hồ sơ doanh nghiệp với chi phí tiết kiệm nhất.

Địa Chỉ: 85 Đ. Số 5, KDC Vạn Phúc, Thủ Đức, Hồ Chí Minh 700000, Việt Nam
Số Điện Thoại: 0909475696
Website: https://accprovn.com/
Facebook: https://www.facebook.com/dichvuketoantrongoichodoanhnghiep