Hóa đơn thương mại là gì? Hướng dẫn & Quy định 2024

Hóa đơn thương mại là một tài liệu quan trọng trong giao dịch thương mại quốc tế, giúp xác nhận chi tiết về hàng hóa, giá trị và điều kiện mua bán. Trong năm 2024, các quy định về hóa đơn thương mại được cập nhật nhằm đảm bảo tính minh bạch và tuân thủ pháp luật quốc tế. Hãy cùng ACC PRO tìm hiểu những hướng dẫn chi tiết và quy định mới nhất về hóa đơn thương mại để tránh các rủi ro pháp lý khi kinh doanh.

 

1. Hóa đơn thương mại là gì? Vai trò quan trọng trong giao dịch quốc tế

Hóa đơn thương mại là một chứng từ quan trọng trong các giao dịch mua bán hàng hóa, dịch vụ, đặc biệt là trong thương mại quốc tế. Đây là bằng chứng xác nhận việc giao dịch đã diễn ra, bao gồm thông tin chi tiết về hàng hóa, dịch vụ, số lượng, đơn giá, tổng giá trị và các điều khoản thanh toán.

Vai trò quan trọng trong giao dịch quốc tế

Trong bối cảnh giao thương toàn cầu, hóa đơn thương mại đóng vai trò vô cùng quan trọng. Nó không chỉ là bằng chứng về giao dịch mà còn là cơ sở để:

  • Xác định giá trị hải quan: Hóa đơn thương mại là căn cứ để tính toán các loại thuế nhập khẩu, thuế xuất khẩu, và các loại phí khác liên quan đến việc đưa hàng hóa qua biên giới.
  • Làm thủ tục hải quan: Hóa đơn thương mại là một trong những giấy tờ bắt buộc phải có khi làm thủ tục hải quan xuất nhập khẩu.
  • Thanh toán quốc tế: Hóa đơn thương mại là cơ sở để các ngân hàng thực hiện thanh toán quốc tế, đảm bảo rằng người bán nhận được đúng số tiền đã thỏa thuận.
  • Giải quyết tranh chấp: Trong trường hợp xảy ra tranh chấp về chất lượng hàng hóa, số lượng hoặc giá cả, hóa đơn thương mại sẽ là bằng chứng quan trọng để giải quyết.
  • Bảo hiểm hàng hóa: Hóa đơn thương mại cung cấp thông tin về giá trị hàng hóa, giúp người mua ước tính giá trị bảo hiểm cần thiết và xử lý các khiếu nại bảo hiểm.
Hóa đơn thương mại là một chứng từ quan trọng trong các giao dịch mua bán hàng hóa
Hóa đơn thương mại là một chứng từ quan trọng trong các giao dịch mua bán hàng hóa

 

2. Hướng dẫn lập hóa đơn thương mại chi tiết, chuẩn xác

Để đảm bảo hóa đơn thương mại có giá trị pháp lý và đáp ứng các yêu cầu của cơ quan hải quan, các bên tham gia giao dịch cần tuân thủ các quy định và hướng dẫn cụ thể khi lập hóa đơn. Dưới đây là những thông tin bắt buộc phải có trên một hóa đơn thương mại:

  • Thông tin về người bán và người mua: Bao gồm tên, địa chỉ, mã số thuế, số điện thoại, email.
  • Số và ngày lập hóa đơn: Mỗi hóa đơn phải có một số duy nhất và ngày lập cụ thể.
  • Mô tả hàng hóa: Bao gồm tên hàng hóa, số lượng, đơn vị tính, giá đơn vị, thành tiền.
  • Điều kiện giao hàng (Incoterms): Xác định rõ trách nhiệm của người bán và người mua trong quá trình giao hàng.
  • Phương thức thanh toán: Chỉ rõ hình thức thanh toán và điều kiện thanh toán.
  • Tổng giá trị hóa đơn: Bao gồm tổng giá trị hàng hóa và các loại thuế (nếu có).
  • Tiền thuế: Các loại thuế áp dụng (ví dụ: VAT, thuế nhập khẩu).
  • Tổng số tiền phải thanh toán: Tổng số tiền mà người mua phải thanh toán.
  • Chữ ký và dấu của người lập hóa đơn: Hóa đơn thương mại cần có chữ ký và dấu của người đại diện bên bán để xác nhận thông tin và đảm bảo tính pháp lý của hóa đơn
Hướng dẫn lập hóa đơn thương mại chi tiết, chuẩn xác
Hướng dẫn lập hóa đơn thương mại chi tiết, chuẩn xác

 

3. Quy định về hóa đơn thương mại trong xuất nhập khẩu tại Việt Nam

Tại Việt Nam, quy định về hóa đơn thương mại trong xuất nhập khẩu được quy định cụ thể trong Nghị định số 123/2020/TT-BTC về lập hóa đơn giá trị gia tăng cho hàng hóa xuất khẩu.

Một số quy định quan trọng được nêu trong Nghị định 123/2020/TT-BTC:

  • Thời điểm lập hóa đơn: Hóa đơn xuất khẩu được lập sau khi hoàn tất thủ tục hải quan, cụ thể là vào ngày xác nhận thông quan.
  • Đồng tiền ghi trên hóa đơn: Đồng tiền ghi trên hóa đơn là đồng Việt Nam (VNĐ). Nếu giao dịch bằng ngoại tệ, cần ghi rõ đơn vị tiền tệ.
  • Khu vực phi thuế quan: Khi doanh nghiệp nội địa xuất khẩu hàng hóa vào khu vực phi thuế quan, có thể sử dụng hóa đơn giá trị gia tăng hoặc hóa đơn bán hàng theo quy định tại Thông tư số 39/2014/TT-BTC1.
  • Chữ nước ngoài trên hóa đơn: Trường hợp cần ghi chú bằng tiếng nước ngoài, chữ nước ngoài được đặt trong ngoặc đơn hoặc ngay bên dưới chữ tiếng Việt, với kích thước nhỏ hơn.
  • Mã số thuế: Khi xuất khẩu hàng hóa, dịch vụ, doanh nghiệp không cần điền mã số thuế trên hóa đơn.
  • Chữ ký điện tử: Hóa đơn điện tử xuất khẩu không yêu cầu chữ ký điện tử của người mua.

Bên cạnh đó, Nghị định 123/2020/NĐ-CP cũng quy định rõ ràng về việc sử dụng hóa đơn giá trị gia tăng và hóa đơn bán hàng trong hoạt động xuất khẩu. Cụ thể:

  • Doanh nghiệp có hoạt động xuất khẩu bắt buộc phải xuất hóa đơn giá trị gia tăng sau khi hoàn tất thủ tục hải quan.
  • Khi xuất khẩu hàng hóa vào khu chế xuất, khu phi thuế quan, doanh nghiệp có thể lựa chọn sử dụng hóa đơn GTGT hoặc hóa đơn bán hàng.
  • Trường hợp xuất khẩu hàng hóa, dịch vụ ra nước ngoài, doanh nghiệp cần cung cấp hóa đơn thương mại.
  • Việc tuân thủ đúng quy định về hóa đơn thương mại trong xuất nhập khẩu là điều kiện bắt buộc để đảm bảo tính pháp lý cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, tránh các rủi ro pháp lý và tranh chấp không đáng có.
Quy định về hóa đơn thương mại trong xuất nhập khẩu tại Việt Nam
Quy định về hóa đơn thương mại trong xuất nhập khẩu tại Việt Nam

 

4. Phân biệt hóa đơn thương mại (Invoice) và phiếu đóng gói (Packing List)

Mặc dù thường được sử dụng cùng nhau trong các giao dịch thương mại quốc tế, hóa đơn thương mại (invoice) và phiếu đóng gói (packing list) đóng những vai trò khác nhau và chứa những thông tin khác biệt.

Hóa đơn thương mại (Invoice): Là chứng từ do người bán phát hành cho người mua để thể hiện giao dịch mua bán hàng hóa. Hóa đơn thương mại đóng vai trò như bằng chứng pháp lý về giao dịch, là cơ sở để xác định giá trị hải quan, tính thuế và thanh toán quốc tế.

Phiếu đóng gói (Packing List): Là chứng từ mô tả chi tiết cách thức đóng gói hàng hóa, bao gồm số lượng kiện hàng, loại kiện hàng, kích thước, trọng lượng, nhãn hiệu, số hiệu… Phiếu đóng gói giúp người mua dễ dàng kiểm tra, đối chiếu hàng hóa khi nhận hàng và hỗ trợ quá trình vận chuyển được thuận lợi.

Bảng so sánh:

Tiêu chí Hóa đơn thương mại Phiếu đóng gói
Mục đích Thanh toán, kê khai hải quan, xác định giá trị hàng hóa Kiểm tra hàng hóa, hướng dẫn vận chuyển, lưu kho
Nội dung chính Thông tin giao dịch, giá trị hàng hóa Thông tin chi tiết về cách thức đóng gói hàng hóa
Bắt buộc Bắt buộc Không bắt buộc (tùy thuộc vào thỏa thuận)
Hóa đơn thương mại (Invoice) và phiếu đóng gói (Packing List)
Hóa đơn thương mại (Invoice) và phiếu đóng gói (Packing List)

 

5. Các loại hình thanh toán quốc tế liên quan đến hóa đơn thương mại

Hóa đơn thương mại đóng vai trò quan trọng trong thanh toán quốc tế, là cơ sở để người bán yêu cầu thanh toán và người mua thực hiện nghĩa vụ thanh toán. Một số hình thức thanh toán quốc tế phổ biến liên quan đến hóa đơn thương mại:

  • Chuyển khoản ngân hàng (T/T): Người mua chuyển tiền trực tiếp vào tài khoản của người bán thông qua ngân hàng. Hóa đơn thương mại là chứng từ bắt buộc để người mua thực hiện chuyển khoản và người bán chứng minh nguồn gốc số tiền nhận được.
  • Chứng từ thanh toán (L/C): Ngân hàng phát hành cam kết thanh toán cho người bán khi nhận đủ chứng từ phù hợp với điều kiện L/C, trong đó có hóa đơn thương mại.
  • Thu hộ (Collection): Ngân hàng của người bán sẽ gửi chứng từ (bao gồm hóa đơn thương mại) cho ngân hàng của người mua để thu hộ tiền hàng.

Việc am hiểu về hóa đơn thương mại, phân biệt nó với các chứng từ khác cũng như nắm rõ các loại hình thanh toán quốc tế liên quan là rất quan trọng đối với doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Kiến thức này giúp doanh nghiệp hoạt động hiệu quả, tránh rủi ro pháp lý và tối ưu hóa lợi ích kinh tế.

Các loại hình thanh toán quốc tế liên quan đến hóa đơn thương mại
Các loại hình thanh toán quốc tế liên quan đến hóa đơn thương mại

Hóa đơn thương mại là chứng từ không thể thiếu trong mọi giao dịch thương mại quốc tế. Nó không chỉ là bằng chứng về giao dịch mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc xác định giá trị hải quan, thanh toán quốc tế và giải quyết tranh chấp. Với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực kế toán và tài chính, ACC PRO tự hào hỗ trợ doanh nghiệp lập hóa đơn thương mại chuẩn xác, đảm bảo tuân thủ các quy định hiện hành.

 

Công ty TNHH Tư Vấn Và Đào Tạo ACC PRO:

Công ty TNHH Tư Vấn Và Đào Tạo ACC PRO với đội ngũ nhân viên dày dặn kinh nghiệm trong ngành và được đào tạo nghiệp vụ kế toán chuyên nghiệp trong lĩnh vực kế toán thuế, quyết toán thuế doanh nghiệp, gỡ rối hồ sơ doanh nghiệp với chi phí tiết kiệm nhất.